Lityum pil nedir sorusundan önce Lityum elementini biraz tanıyalım, hepimizin bildiği üzere bir elementtir ve sembolü Li ve alkali bir metaldir, atam numarası ise 3’tür. Periyodik tabloda 1A grubundadır. En hafif metallerden biridir bu yüzden taşınabilir elektronik cihazlarda da kullanım nedenlerindendir. Mucidi Stanley Whittingham, John B. Goodenough ve Akira Yoshino‘dur.
Endüstri ve teknoloji ürünlerinde çeşitli alanlarda yaygın bir kullanım alanı vardır.
Kullanım alanlarında arasında ilaç ve seramik endüstrilerinde çeşitli amaçlarla kullanılırken, alüminyum üretimi ve nükleer enerji üretiminde de aktif atomik yapısı ile aktif rol oynar.
Lityum Pil nedir → Lityum Pilve Lityum İyon Pil Arasında Fark Var mı?
Lityum Pil ile Lityum iyon pil arasında aslında terimsel bir farklılık var, “Lityum iyon pil” lityum ile üretilen pillerin arasında en sık kullanılan bir sarj edilebilir, pil türüdür. Lityum iyonlarını tersine çevirebildiği için defalarca sarj edilebilmesini sağlar, bu yüzden “Lityum İyon Pil” denilmektedir.
Lityum pil nedir → Lityum İyon Pillerin Çalışma Mantığı
Li-ion piller, şarj etme ve boşaltma döngüleri ile çalışır.
Şarj sırasında lityum iyonları anottan katota doğru hareket eder ve orada kalır. Aynı zamanda anodun lityum iyonları da negatif elektrottan elektron alır.
De-şarj sırasında lityum iyonlar katottan anota hareket eder ve anotta tutulur, elektronlar ise dış devrede akım sağlamak üzere anottan katota doğru hareket eder.
Anot: Bir lityum-iyon pilde anot, lityum iyonlarının çıkarıldığı elektrottur. Yani anodun lityum iyonları anotta tutulur. Şarjsız bir Li-ion pil düşündüğümüzde, anot üzerinde lityum metali veya bir lityum bileşiği bulunur. Şarj sırasında lityum iyonları anottan ayrılır ve elektrolite salınır.
Katot: Bir lityum-iyon pilde, katot, içinden lityum iyonlarının girdiği elektrottur. Katotta, lityum iyonları katotta tutulur. Şarj edilmemiş bir lityum-iyon pil düşündüğümüzde, katot genellikle bir lityum metal oksit veya lityum demir fosfat gibi bir lityum bileşiği içerir. Şarj sırasında lityum iyonları elektrolitten pozitif elektroda geçer ve orada kalır.
Lityum İyon Pillere Alternatif Piller Nelerdir?
Lityum Pil nedir sorusunu detaylandırmamızın ardından bu teknolojiye alternatif pil türleri nelerdir sorunu da kısaca cevaplayalım.
Nikel- Metal Hidrit (NiMH): Bu Piller Lityum iyon pillere benzer kullanım alanına sahip ve daha çevre dostudur ve daha ucuzdur.
Kurşun Asit(Pb-Akü): Araba akülerinden bildiğimiz bir pil türüdür. Kullanım alanı lityum iyon pillere göre daha azdır. Kesintisiz Güç Kaynakları bu pil türünü yaygın olarak kullanır.
Lityum- Polimer (Li-Po) piller: İsminden de anlaşılacağı gibi Lityum türevi bir üründür ve çalışma mantığı da benzerlik gösterir ama enerji yoğunluğu ve az stabil olması dezavantajıdır. Avantajı ise tasarım olarak daha esnek bir kullanıma sahiptir.
Kesintisiz Güç Kaynaklarında Hangi Pil Türleri Kullanılmaktadır
Son yıllarda yazımızın konusu olan Lityum İyon Piller’de Kesintisiz Güç Kaynaklarında kullanılmaya başlandı fazla detaylandırmadan diğer türlere geçiyoruz.
- Kurşun-Asit (Pb Hücreli) Aküler: Kurşun-asit aküler, UPS sistemlerinde yaygın olarak kullanılan bir akü teknolojisidir. Visco Serisi Ürünlerde de bu piller türü kullanılmaktadır. Kuru Tip Akü olarak da bilinir. Bu piller enerji depolamak ve kesintisiz güç sağlamak için kullanılır. Genellikle kurşun-asit jel veya kurşun-asit sulu elektrolit piller olarak kullanılırlar. Kurşun asit aküler düşük maliyetlidir, dayanıklıdır ve geniş bir sıcaklık aralığında çalışabilir.
- Nikel Kadmiyum (Ni-Cd) Piller: NiCd piller, kesintisiz güç kaynaklarında kullanılan eski bir pil teknolojisidir. Bu piller, yüksek enerji yoğunlukları ve geniş bir sıcaklık aralığında çalışabilme yetenekleriyle bilinir. Ancak çevre üzerindeki etkisinden dolayı çoğunlukla tercih edilmemektedir.
- Nikel Metal Hidrit (NiMH) Aküler: NiMH aküler UPS sistemlerinde de kullanılan bir akü teknolojisidir. Ni-MH piller, yüksek enerji yoğunluğu, düşük kendi kendine deşarj oranı ve çevre dostu olma özelliklerine sahiptir. NiMH piller, kurşun-asit pillere göre daha hafiftir ve çevreci özelliğinden dolayı tercih edilir.